آشنایی با زندگینامه شیخ حسن جوری

توضیحات

:::

نوشته شده توسط مدیر سایت |

بازدید: 1801 |

شاهرود پرس: شیخ حسن جوری از شاگردان شیخ خلیفه و از رهبران سیاسی و مذهبی قرن هفتم هجری است. او شاگرد شیخ خلیفه مازندرانی بوده و شیخ خلیفه نیز شاگرد شاه بالوی زاهد آملی بوده است. براساس مستندات تاريخي پس از به دار آویختن شیخ خلیفه در مسجد جامع سبزوار، شیخ حسن جوری از شهر باشتين به سبزوار مهاجرت كرد و در آنجا توسط حكمران ايلخاني آن زمان دستگير و به منطقۀ فرومد تبعيد شد و سرانجام در اين خطه رحلت نمود.

وي پیرو افکار شيخ خليفه در مبارزه با ظلم و ستم دست نشاندگان ايلخاني بود. و توانست با عقل و درايت و بيان شيرين خود مريدان بسياري را گردآوری نماید. با عزیمت شیخ حسن به نیشابور و تبليغ تعليمات شيخ خليفه او توانست عدۀ زيادي را با خود همراه کند و هر کس که پيرو او مي شد نامش را در دفتر ثبت، و به او مي گفت: الان وقت اختفاست و در وقت کارزار منتظر اشاره او باشد و سلاح به دست گيرد. هدف شيخ حسن جوري قيام مردم بر ضد حاکمان مغول و اشراف محلي بود. او در زي درويشي مردم را براي نهضت آماده کرد که روش او بعدها در ميان پيروانش به نام طريقت شيخ خليفه و شیخ حسن جوري خوانده شد.

از مهم ترين کارهاي سربداران در مدت حکومتشان نوعي ترکيب قدرت ديني در حکومت بود که بخشي از قدرت در دست نيروهاي نظامي و سياسي و بخش ديگر در اختيار عالمان ديني بود و آنان رهبري ديني و معنوي جامعه را بر عهده داشتند. در واقع نفوذ آنان در ميان مردم زمينه انقلاب را فراهم می کرد.

مي توان گفت دولت سربداران منشاء تحولات سياسي و اجتماعي در عصر خود بود. آنان به تقويت دولت شيعي در خراسان و رويارويي با دست نشاندگان ايلخاني پرداخته و با پيروزي بر آنان و شکستن فضاي رعب و وحشت فرياد آزادي خواهي و استقلال طلبي را در همه جا طنين انداز نمودند.

شیخ حسن همه را برمی آشفت تا ایران و ایرانی پاینده و جاوید بماند نه سرافکنده در زیر سم اسبان مغول.

آرامگاه شیخ حسن جوری به واقع بهانه‌ای است تا بعد از گذشت قرن ها از وفات او همچنان ستیز آزادی و آزادگی از آن برخیزد. منطقه فیروزآباد و فرومد جایی است که سرداران سربدار را در خود جای داده، مقابری به بلندای تاریخ و نمادی از آزادگی.

برای دیدن آرامگاه شیخ حسن جوری با عبور از شاهرود به سمت مشهد پس از طی 150 کیلومتر  مسافت با رسیدن به منطقه صدر آباد به سمت چپ تغییر مسیر داده و پس از عبور از میان روستای زیبای فیروزآباد به کلاته میر علم از توابع دهستان فرومد بخش میامی می رسیم، جایی که آرامگاه کوچک و محقر شیخ حسن بر فراز تپه ای غریبانه ما را به سوی خود فرا می خواند. از میان مزارع گندم و جو و باغ های این منطقه و از کنار گله های گوسفند عبور کرده و به بلندای تپه ای می رسیم که نهر آبی در کنار آن جاری است. آرامگاه شیخ بر فراز همین تپه کم ارتفاع قرار گرفته است.

بنای آرامگاه شیخ متشکل از یک اتاق 3  در 4  با گنبدی خشتی است که با پیگیری های فرمانداری شاهرود در آذر ماه سال گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بازسازی شده و از آن حالت مخروبه رهایی یافت. این مقبره عاری از هرگونه پیرایه و تشریفات ظاهری می‌باشد. دور تا دور سنگ قبر سکویی به ارتفاع نیم متر وجود دارد. علی رغم گرمای هوا، فضای درونی از برودت نسبی برخوردار است.

قدمت بناي قبلی آرامگاه شيخ حسن جوري كه بر روي تپه اي تاريخي واقع شده به دوره تيموري مي رسید كه جز ديوارهاي فرو ريخته فاقد هرگونه نوشته و اثر معماري بوده است.

در مرکز آرامگاه سنگ قبری از جنس مرمر سفید که از چند جا شکسته قرار دارد. بر روی سنگ قبر شیخ چنین نوشته است: «مضجح عالم الهی، روحانی مجاهد، شیخ حسن جوری که در راه نجات اسلام و مسلمین علیه بیگانگان و دشمنان اسلام مبارزات نستوهی از خود نشان داده است و افتخار دیگری برای سلسله روحانیّت آفرید. مرد رزم و عالم نوری / گشته نامت شیخ حسن جوری / مدفنت شد مزار اهل صفا / چون بخط بقاء مجموری /»

آرامگاه شیخ حسن جوری با توجه به نقش ماندگار وی در نهضت سربداران و علاقه مندی عامه ایرانیان به سردمداران این نهضت می تواند در گردشگری دهستان فرومد تأثیرگذار باشد.

دهستان فرومد یکی از فرصت های مهم گردشگری شهرستان شاهرود به شمار می رود چرا که آرامگاه شاعر قطعه سرای پارسی ابن یمین فریومدی و نیز بنای مسجد جامع با قدمت هزار ساله را در خود جای داده است. سوغات منطقه فرومد انار و فلفل است علاوه بر آن از غذاهای محلی با تندی قابل وصفش نیز می توان نام برد. مضافاً در بازگشت به شاهرود بازدید از کاروانسراهای طول مسیر از جمله کاروانسراهای صدر آباد، عباس آباد، میاندشت، میامی و بدشت خالی از لطف نخواهد بود.

علیرضا اسلام پناه